Mulchen. Wat is het, waarvoor dient het en moet je er wat mee?

– Klik op een afbeelding voor een vergroting (indien beschikbaar). –

Mulchen. Spreek uit als: moltsjen, mulsjen, maltsjen, muulsjen, mulgen, muulgen, meulgen. Kortom; dit is een van die woorden waar iedereen zijn eigen uitspraak voor heeft. Dus kies maar. 🙂

Maar goed, wat is het, waarvoor dient het, en moet je er wat mee? Zoals altijd met alles kent ook dit fenomeen felle voor- en tegenstanders. Veel vooroordelen zijn gebaseerd op aannamen, onjuiste of onvolledige informatie of onjuiste toepassing. Dus laten we eerst maar eens bekijken wat het is.

Wat is mulchen?

Het is afgeleid van het Engelse woord mulching en het betekent het afdekken van de bodem met een bedekkingsmateriaal. Dat kan een natuurlijk materiaal zijn (grasmaaisel, houtsnippers) maar het kan ook synthetisch zijn (anti-worteldoek, landbouwfolie).

⇐ Boomspiegel met organisch mulchmateriaal

Waar dient het voor?

Omdat onbedekte grond blootstaat aan erosie door zon, wind en regen en aan uitdroging wordt een mulchlaag toegepast om dat tegen te gaan. Bovendien werkt zo’n laag sterk onkruidonderdrukkend en kan, afhankelijk van de gekozen afdekking, ook een sterk verbeterend effect hebben op zowel de waterdoorlaatbaarheid als het waterhoudendvermogen van de bodem.
Om die redenen is mulchen een belangrijk onderdeel van de tuinmethoden waar gewerkt wordt zonder de bodem te bewerken door spitten, ploegen of frezen, zoals de permacultuur. Moeder Natuur wil immers dat elk stuk ontblote grond weer zo snel mogelijk bedekt is en zet daartoe haar hele arsenaal in van wat wij overwegend onkruiden noemen.

kunststoffolie als mulchlaag ⇒

Door zelf de bodem te bedekken kan je kiezen voor een materiaal wat wel de voordelen van bodembedekking biedt, zonder de nadelen die ongebreidelde onkruidgroei met zich meebrengt.

Hoe gebruik je het?

Mulchen is iets wat voor kortere of langere tijd kan worden toegepast. Wanneer een stuk grond enige tijd niet nodig is, kan het worden afgedekt met een mulchlaag. Dat kan ook een levende mulchlaag zijn, dus een gewas, zoals een groenbemester. Wie in de loop van het jaar een stuk tuin vrijkrijgt en er pas volgend voorjaar weer een bestemming voor heeft kan daar bijv. phacelia inzaaien, zodat de bodem daar volledig door bedekt wordt, de bodem niet verweert en onkruidgroei wordt tegengegaan. De phacelia vriest in de winter kapot, maar het stro van het dode gewas bedekt en beschermd nog steeds de bodem. In het voorjaar kunnen de restanten op de composthoop en de schone grond ligt klaar om weer in gebruik te worden genomen.

⇐ Bijenvoer (Phacelia tanacetifoliea), een groenbemester als mulchlaag

Een andere techniek met een levende mulchlaag is om een laag gewas te zaaien wat de bodem bedekt en beschermd en daar doorheen een hoger gewas uit te zaaien of te planten. Op die manier worden onkruidgroei, erosie en verdamping weer tegengegaan en het hogere gewas ondervindt geen hinder van de lage ondergroei.
Andersom kan natuurlijk ook: eerst het hoge gewas zaaien of planten en wanneer dat goed omhoog komt de bodembedekker eronder zaaien. Eén en ander is vooral afhankelijk van de groeisnelheid van de gekozen gewassen.

Maïs gezaaid met witte klaver ⇒

Wanneer een stuk grond voor langere tijd niet benut wordt kan het bijv. worden afgedekt met landbouwfolie of beter; met anti-worteldoek. De laatste is een betere keuze voor deze toepassing omdat het een geweven product is, waardoor het water (van boven naar beneden) en waterdamp (van beneden naar boven) doorlatend is, waar de eerste volledig waterdicht is. Bovendien is landbouwfolie niet alleen lichtdicht, maar ook luchtdicht.

Van een stuk grond dat voor langere tijd, d.i. meer dan een paar maanden, wordt afgedekt met een water- en luchtdichte laag zal uiteindelijk de bodem uitdrogen, verstikken en zijn structuur verliezen, waardoor deze na het verwijderen van de afdekking eerst een flinke tijd zal moeten herstellen voordat er weer goed gewassen op geteeld kunnen worden.

Wanneer een stuk grond is afgedekt met folie kan er evengoed nog op geteeld worden. Door insnijdingen te maken in de folie kunnen er gewassen in de ondergrond geplant worden, die dan groeien boven de folie. Dit is een vrij gangbare methode voor aardbeienbedden en voor pompoenenteelt.

⇐ Aardbeien op folie

Vaak ook wordt een stuk grond afgedekt met folie omdat de grond bedekt is met onkruiden die men op deze manier wil verstikken. Op zich lijkt dat wel te werken (de onkruiden gaan inderdaad wel dood door lichtgebrek) maar de bodem eronder is nog steeds voorzien van een ruime voorraad onkruidzaden die allemaal willen kiemen zodra de folie verwijderd is. Er zal dus een rigoreus wied-regime nodig zijn om na het verwijderen van de folie de grond schoon te houden.
Uiteraard is de oplossing in dat geval simpel: zorg ervoor dat de grond van begin af aan niet schoon is. Verwijder de folie, plant direct daarna de gewassen en breng onmiddellijk daarna een nieuwe mulchlaag aan, maar nu eentje van organische oorsprong. De nieuwe mulchlaag zal de onkruidonderdrukkende functie overnemen naast alle andere voordelen.

Geschikte materialen

Diverse soorten kunststof folie, zolang deze maar lichtdicht en UV gestabiliseerd zijn.

Uiteraard kleeft aan het gebruik van kunststof folie een zwaar milieu-nadeel, dus hergebruik het materiaal zoveel mogelijk alvorens het voor recycling aan te bieden en beter nog: vermijd het gebruik van kunststof mulchmateriaal zoveel mogelijk. Bovendien is er een beter en goedkoper alternatief:

Aardbeien op stro ⇒

Te weten allerlei organisch materiaal zoals gemaaid gras, gehakseld tuinafval, houtsnippers, smeerwortelblad, brandnetel, stro, hooi, bladeren, schors, zaagsel en schaafsel van onbehandeld hout, karton, papiersnippers, uitgerijpte compost etc.

Hoewel elke soort mest absoluut het beste eerst gecomposteerd kan worden alvorens het op de tuin te gebruiken, kàn redelijk verse paardenmest als mulchlaag gebruikt worden. Uiteindelijk valt het in de natuur ook gewoon uit de achterkant van het paard op de grond en wordt daar weer verwerkt door het bodemleven.
Maar doe het niet met grond die je direct wilt gebruiken, want het bodemleven heeft wel zijn tijd nodig. Pas het toe wanneer het een stuk grond betreft dat voor een maand of zes niet gebruikt zal worden, zeg van oktober t/m maart. Op die manier kan de mest aan het oppervlak composteren en in de winter een paar keer stukvriezen, waardoor in het voorjaar de mest bijna volledig is vergaan en door het bodemleven al grotendeels de grond in gewerkt. Eventuele resten kan je desgewenst afvoeren naar de composthoop. De grond kan nu weer ingeplant worden en van een nieuwe mulchlaag worden voorzien. Vooral ‘veeleisende’ gewassen zoals prei en kool zullen volop voeding aantreffen.
En doe het alleen met paardenmest; dat heeft een tamelijk korte ‘omlooptijd’ qua oppervlaktecompostering. Koemest en kippenmest etc. altijd via de composthoop laten gaan. Uiteraard kan je droge koemestkorrels en kippenmestkorrels prima gebruiken als strooibare meststof, maar we hebben het hier over het gebruik als mulchmateriaal.
En wees erop bedacht dat paardenmest ook redelijk wat onkruidzaden kan bevatten, maar die zijn wanneer ze inderdaad kiemen heel simpel te verwijderen.

Houtsnippers en de ‘Back to Eden’ methode

Even een zijspoor op. Sommigen zullen bekend zijn met de ‘Back to Eden’ methode van tuinieren die gepionierd werd door de Amerikaan Paul Gaultschi en die al zijn groentebedden, fruitbedden en boomgaard bedekt met een laag gecomposteerde houtsnippers. De enige vorm van bemesting die hij toepast is alles wat er uit zijn kippenren en -hok komt, want hij gebruikt de kippen als composterings- en verrijkingsmachines. Alle onkruiden, alle plantenresten, het keukenafval, de as van de haard, grasmaaisel, uitdunningsmateriaal, kruidensnoeisels; het gaat allemaal naar de kippen.

Kippen als composteerhulp ⇒

Die het opeten, verrijken met kippenmest en door elkaar krabben met het bodemstrooisel, wat deels bestaat uit half vergane paardenmest met stro. Zijn kippen krijgen geen granen, legmeel e.d. en de eieren (die ze wel degelijk volop leggen) zijn een welkom bijproduct. Maar in eerste instantie gaat het hem om de composteringsfunctie.

Hij heeft een heleboel volgers want zijn methode werkt, maar ook hier zijn er tegenstanders, die doorgaans niet begrepen hebben hoe en waarom het werkt. Het is trouwens niet zo heel moeilijk om de fout in te gaan, want in Paul’s oorspronkelijke documentaire (staat op Youtube) wordt ergens in het begin heel kort uitgelegd wat het materiaal is waarmee hij werkt en vanaf dat moment wordt er alleen nog maar gesproken over ‘wood chips’ (houtsnippers). Maar wat hij feitelijk gebruikt zijn gecomposteerde, dus niet verse houtsnippers. En dat is echt iets heel anders dan ‘houtsnippers’.

⇓ Verse houtsnippers (groen èn bruin) aan het composteren

Wat je doorgaans tegenkomt in filmpjes van mensen die ‘het bewijs’ hebben dat zijn methode niet werkt, is dat ze het materiaal IN de grond hebben gewerkt en dat moet je NOOIT doen, altijd de materialen OP de grond verspreiden. Het bodemleven werkt het in successie zelf de bodem in. Verder heb je figuren die met de laagdikte veel te dik gaan (vermoedelijk uitgaande van het principe Meer is beter) en die dan 25cm (soms zelfs meer) ineens opbrengen en dan DAARIN gaan planten i.p.v. in de ondergrond. En het gaat bijna zonder uitzondering om mensen die ofwel verse houtsnippers direct na het versnipperen opbrengen, of erger nog, die houtschaafsel en/of zaagsel gebruiken, wat weer een stel compleet andere materialen is.

Gecomposteerde houtsnippers ⇒

Die laatste twee zijn niet alleen volledig dood materiaal, het is ook bijna pure koolstof en dat vraagt een enorme tijd (meerdere jaren) om te verteren. Dus prima spul voor op paden e.d. (want er groeit niks in), maar niet voor je groente- en fruitbedden (want, nou ja, je snapt het al).

Kort en goed: wat Paul Gautschi doet is vers materiaal bestaande uit gesnipperde takken, twijgen en bladeren (dus bruin EN groen materiaal en met een relatief hoog vochtgehalte) op hopen laten composteren. Dat gecomposteerde materiaal (wat hij dan gemakshalve nog steeds aanduidt als ‘wood chips’) gebruikt hij om zijn bedden mee te mulchen en vervolgens plant hij dóór die mulchlaag heen in de ondergrond. En tot zover dit zijspoor.

Hoe dik en wanneer

Met fijn materiaal maak je een laag van zo’n 5cm dik. Grof en luchtig materiaal leg je tot 10cm dik, in de late herfst kan je zelfs 15 tot 20cm dik gaan. Denk erom dat het er vooral om gaat licht uit te sluiten, dus zorg ervoor dat de bodem echt nergens meer zichtbaar is.

Het ene organische materiaal vergaat sneller dan het andere, maar ze vergaan uiteindelijk allemaal. Het zal daarom nodig zijn de mulchlaag van tijd tot tijd te verversen of aan te vullen. Daarbij kan je ervan uitgaan dat hoe verser het materiaal is dat je gebruikt, des te eerder zal je moeten aanvullen. Groen materiaal slinkt sterk en heel snel, omdat het nog veel water bevat. Denk maar aan spinazie in de pan. Dus regelmatig nalopen en de opengevallen plekken afdekken.

⇑ Grove groene mulch, dikke laag

Je kunt jaarrond met een mulchlaag werken, maar voor wie graag in schone grond zaait en uitplant: haal in maart de winterbedekking weg en voer die af naar de composthoop. De grond kan nu makkelijker opwarmen. Let wel: dit geldt in een warm voorjaar. Bij een koud en nat voorjaar is de bodem eerder gebaat bij het in stand houden van de bedekking, doordat de mulchlaag als een isolatiedeken werkt.
In een koud en nat voorjaar doe je er sowieso verstandig aan later te planten en zaaien, omdat planten die een koudeperiode te verduren krijgen nadat ze zijn opgekomen of geplant doorgaans een groeiachterstand oplopen of compleet afsterven.

Fijne groene mulch, dunne laag ⇒

Heb je de oude mulchlaag verwijderd of is die volledig vergaan dan begin je vanaf eind mei weer de nieuwe mulchlaag aan te brengen en naarmate het seizoen op zijn einde loopt ga je steeds dikkere lagen aanbrengen als voorbereiding op de winter.

De beste mulch

Dat is afhankelijk van wat je probeert te bereiken. Wanneer je een groot stuk grond overgroeid met onkruid wilt verstikken èn je wilt er weinig tijd aan besteden èn je hebt de grond niet nodig voor gewassen, dan is afdekken met een kunststof folie waarschijnlijk de beste optie.

Wanneer je de grond wilt opschonen èn tegelijkertijd in gebruik nemen èn zowel de bodemstructuur als de vruchtbaarheid verbeteren, dan is organisch materiaal de beste manier en compost de beste optie. Compost is het makkelijkst aan te brengen, het meest productief en je kunt, wanneer het volledig uitgerijpte compost is, gelijk beginnen met zaaien en planten.

⇐ Composterende houtsnippers, gras en paardenmest

Indien je bij aanvang over onvoldoende eigen compost kan beschikken, dan is aankopen ervan aan te raden. Dat kost uiteraard geld, maar folie is ook niet gratis. Bovendien haal je de kosten van de compost weer goeddeels terug uit hogere opbrengsten, doordat je niet alleen afdekt, maar ook daadwerkelijk de kwaliteit van de bodem verbetert.
Je hebt aanvankelijk behoorlijk wat nodig, omdat de allereerste laag waarmee je de boel opstart behoorlijk dik dient te zijn om alles goed te bedekken, maar wanneer je de tijdsbesparing door minder wieden (in het eerste jaar, maar ook in de jaren erna) tegen minimumloon rekent zal de compostaankoop snel terugverdiend zijn. Los van het feit dat wieden nou niet bepaald het plezierigste werk in de tuin is!

Maar onthou dat compost als zodanig geen plantenvoeding is. In tegenstelling tot kunstmest bevat compost de voedingsstoffen in een niet in water oplosbare vorm, daarom spoelen de voedingsstoffen van compost ook niet uit. Het is voeding voor het bodemleven, die het aan de planten beschikbaar stelt in het tempo en de hoeveelheden waarin en wanneer erom gevraagd wordt en wanneer de temperaturen er geschikt voor zijn.

Zaaien en planten in een mulchlaag

Eigenlijk heel simpel: maak een gaatje of sleuf in de mulchlaag zodat de grond eronder vrij komt te liggen. Zaai hierin en wacht tot de gekiemde plantjes groot genoeg zijn om de mulchlaag weer te sluiten.

Planten werkt uiteraard hetzelfde, alleen kun je nu direct na het planten de mulchlaag weer sluiten.

Wanneer uitgerijpte compost als mulch wordt gebruikt hoeft er niets terzijde te worden geschoven en kan er rechtstreeks gezaaid en geplant worden in de mulch.

Groenten rechtstreeks gezaaid en geplant in compostmulch ⇒

De voordelen

– Geeft onkruidonderdrukking door uitsluiting van daglicht: de onkruidzaden die massaal in elke bodem aanwezig zijn worden niet geactiveerd door het uitblijven van de benodigde triggers: verstoring en daglicht.

– Nieuw onkruidzaad wat door wind, vogels of de tuinder zelf (kleding, laarzen) de tuin inkomt valt op een rulle, droge strooisellaag waar het slecht kiemen en groeien is.

– Beschermt tegen erosie door zon, wind en (slag)regen – het effect van slagregen op een onbedekte bodem is tot 500 keer zo sterk!

⇐ Inslag van regendruppel op kale grond

– Beschermt tegen zowel uitspoeling als uitdroging; het houdt de vochtigheidstoestand van de bodem stabiel.

– Draagt bij aan verbetering van de bodemstructuur (wanneer een organische afdekking werd gekozen).

– Door verbetering van de bodemstructuur kan lucht beter en dieper in de bodem doordringen, wat bevorderlijk is voor het bodemleven en maakt dat vorst minder diep in de bodem doordringt, want lucht is een goede isolator.

– Door die verbeterde bodemstructuur èn door het feit dat de bodem bedekt is met een doorlatend materiaal zal regenwater veel sneller en beter penetreren. Waardoor er veel minder snel of zelfs helemaal geen wateroverlast optreedt in de vorm van plasvorming en modderpoelen. Daardoor is de kans op een anaerobe (zuurstofloze) bodem veel kleiner.

⇐ Een dichtgeslagen bodem kan onvoldoende water opnemen en wordt anaeroob

– Maakt dat jonge planten een snelle en goede wortelontwikkeling kunnen realiseren.

– Draagt bij aan de voeding van de bodem (wanneer een organische afdekking werd gekozen).

– Verkleint de temperatuurverschillen tussen dag- en nachttemperatuur in de zomer.

– Helpt bij heel warme zomers de bodem koel te houden zodat planten geen groeistilstand oplopen.

– Houdt de bodem langer warm in het najaar.

– Houdt de gewassen schoner doordat er geen opspattende grond rondspettert tijdens een regenbui.

– Houdt vruchtgewassen zoals pompoenen en meloenen droger, waardoor sterk verminderde kans op rot.

⇐ Uchiki kuri pompoen op mulch

– Helpt plaaginsecten op een dwaalspoor te brengen wanneer er sterk geurend kruidensnoeisel zoals oregano, munt, koriander, lavendel of salie op of door de mulchlaag wordt aangebracht. Insecten zoeken vooral op geur, veel minder op zicht.

– Beschermt het bodemleven.

⇐ Humusrijke bodem met goede structuur

– Door versterkte activiteit van het bodemleven neemt ook de hoeveelheid schimmels in de bodem exponentieel toe. Het zijn met name de mycorrhizale schimmels die een kleefstof genaamd glomaline afscheiden, die de lijm is die gronddeeltjes bij elkaar houdt en voor de mooie kruimelige structuur zorgt die de bodem haar goede doorlaatbaarheid geeft.

⇐ Humusarme bodem met slechte structuur

– Geeft zowel veerkracht als draagkracht aan de bodem: wanneer je er overheen loopt vangt de mulchlaag de druk op en de bodem eronder wordt niet verstoord.

– Geen moeizaam voorbereiden van de teeltbedden in het voorjaar; gewoon de overtollige bedekking afvoeren naar de composthoop en je kunt zaaien en planten.

– Een goed gemulchde tuin ziet er heel natuurlijk en mooi uit.

⇐ Volledig organisch gemulchde tuin: houtsnippers op de paden en compost op de bedden

De nadelen

– Het verzamelen en voorbereiden van genoeg materiaal kan tijd kosten, net als het aanbrengen en onderhouden van de laag. Maar daar staat weer tijdsbesparing van veel minder wiedwerk en veel minder gieten tegenover.

– Mulchen onderdrukt, afhankelijk van het gekozen materiaal, de laagdikte en de mate waarin de laag wordt aangevuld, goed tot zeer goed de eenjarige onrkuiden. Meerjarige onkruiden als distel, haagwinde en paardenbloem hebben een voedselreserve in de wortels waardoor ze lang kunnen doorgroeien op zoek naar licht en die breken doorgaans wel door een organische mulchlaag heen. Maar doordat de grond eronder ook veel losser is geworden, is verwijderen van deze onkruiden veelal een stuk simpeler dan in een onbedekte, uitgedroogde bodem het geval is.

Distels en andere wortelonkruiden groeien door een organische mulchlaag heen ⇒

– Wieden moet handmatig gebeuren, om zo min mogelijk grond mee naar boven te brengen. Je kunt dus niet schoffelen of hakken in een mulchlaag. Maar doorgaans is dat ook niet nodig. Moet je toch een plant verwijderen, schuif dan eerst de mulchlaag terzijde en breng hem nadien weer aan.

– Een mulchlaag verbetert het bodemleven en vogels weten dat als de beste! Daarom kan je in het begin, wanneer je net een mulchlaag hebt aangebracht, herhaaldelijk meemaken dat er strooisel heen en weer is gekrabt of dat er kuilen in zijn gemaakt door vogels die erin en eronder op zoek waren naar wormen, pissebedden en dergelijke. Gewoon even de boel weer terug op zijn plaats brengen. Na verloop van tijd als het materiaal zwaarder wordt door opname van vocht en de schimmels de zaak aan elkaar beginnen te ‘lijmen’ wordt de verstoring vanzelf minder.
Bovendien eten die vogels wanneer ze toch eenmaal in je tuin zijn ook gelijk een boel andere insecten op die zich bóvengronds ophouden, zoals rupsen op je planten, wat je weer scheelt in de plaagdruk voor je gewassen.

– In een koud en nat voorjaar en najaar houdt een mulchlaag het vocht langer vast dan een onbedekte bodem. Een afdekking met organisch materiaal warmt minder snel op dan een afdekking met folie, maar beide houden het vocht in de bodem. Wat in dat geval een nadeel is, omdat het de kans op late of vroege nachtvorstschade doet toenemen.

– Ook hoor je vaak dat mulchen slakken aantrekt. Maar dat heeft vooral te maken met het feit dat een tuin met veel onbedekte grond ook heel weinig natuurlijke vijanden van slakken heeft, omdat die er ook geen dekking vinden. Aangezien de slakkeneters, zoals de vele soorten loopkevers, renspinnen en wolfspinnen (de snelle lopers die geen web maken), zelf ook weer op het menu staan van allerlei grotere dieren – zoals vogels en egels – willen ze jagen in een omgeving waar ze zelf voldoende beschutting kunnen vinden. Doorgaans stelt zich na een korte aanloopperiode een evenwicht in. Wanneer er geen prooidieren zijn, zoals in dit geval slakken, zullen er ook geen roofdieren zijn die immers niets te eten vinden.

Arriveren de prooidieren eenmaal, dan zullen de roofdieren volgen. Net zoals bladluizen gevolgd worden door lieveheersbeestjes.

⇐ Lieveheersbeestje eet luizen

Larve van lieveheersbeestje eet luizen ⇓

Vele soorten loopkevers hebben het trouwens ook voorzien op aan plantenwortels knagende plaaginsecten.
En als het zo zou zijn dat mulchen maakt dat je slakken in je tuin krijgt, dan zou het omgekeerde dus ook moeten gelden. Dus dan zouden tuinders met een hele ‘schone’ tuin absoluut geen last van slakken moeten hebben. Maar zoals iedereen wel weet; het tegendeel is eerder waar. Al die tonnen slakkenkorrels die elk jaar worden verkocht gaan echt niet alleen maar naar tuiniers die mulchen. Misschien dat je daarom in de reclames voor slakkenkorrels en op de verpakkingen ervan juist altijd foto’s ziet van tuinen met veel vers geschoffelde zwarte grond…

⇓ Loopkever eet naaktslak

 

 

 

– Een ander zeer hardnekkig vooroordeel is dat het gebruik van stro of houtsnippers voedsel aan de grond onttrekt. Hier wordt gedoeld op stikstofvastlegging, maar dat gebeurt alleen maar wanneer je koolstofrijk materiaal (zoals stro en houtsnippers) IN de grond verwerkt. Zolang je de materialen gewoon OP de grond aanbrengt is dat geen enkel probleem. In tegendeel: door de geleidelijke afbraak komen er juist voedingsstoffen vrij en uiteindelijk draagt al dat organische materiaal bij aan de vergroting van het humuscomplex.

– En een laatste die je ook veel tegenkomt is deze: het verterende materiaal bevat veel schimmels, die zullen dus ook de gewassen gaan aantasten.
En inderdaad; schimmels zijn afbrekende organismen. Weet dan wel dat er ongelooflijk veel verschillende soorten zijn, elk met hun eigen specifieke taak. En de schimmels die zorgen voor de afbraak van dood organisch materiaal, de zgn. saprofyte schimmels, doen niks met levend materiaal, daar zijn ze niet voor geprogrammeerd zogezegd. Hun aanwezigheid in de bodem weert juist de ontwikkeling van de parasitaire schimmelsoorten die het wèl op onze planten voorzien hebben.

Saprofyte schimmels breken alleen dood materiaal af ⇒

De stoffen die vrijkomen bij de afbraak door de saprofyte schimmels zijn weer stimulerend voor de mycorrhizale schimmels die een onderdeel van het bodemvoedselweb vormen en een samenwerking met plantenwortels aangaan voor uitwisseling van voedingsstoffen en bescherming tegen parasitaire schimmels en bacteriën.

⇐ Plantenwortels (dik) gekoloniseerd  door mycorrhizale schimmels (dun); de schimmeldraden gaan waar de wortels niet kunnen komen

Zoals bij elke methode gaat het erom dat je weet waar je rekening mee moet houden. En nu weet jij dat ook! 🙂

Meer mulch geeft uiteindelijk minder werk en je krijgt er nog een betere bodem mee ook; geen uitgedroogde keiharde bovenlaag in de zomer en geen dichtgesmeerde modderige bodem in natte perioden, maar het jaar rond zacht en kruimelig. En een betere bodem geeft ook sterkere, gezondere planten die dan weer een hogere weerstand hebben tegen plagen en ziekten en daardoor minder aantrekkelijk worden voor slakken, die het toch vooral op de zwakkere broeders voorzien hebben. Dus ga ook mulchen. Probeer in elk geval eens hoe het werkt en of het bevalt op een deel van je tuin, dan volgt de rest vanzelf. 🙂

Bronnen

Teaming with fungi, The organic grower’s guide to mycorrhizae – Jeff Lowenfels, Timber press inc., 2017

Organic gardening, the natural no-dig way – Charles Dowding, Green Books, 2014

Gaia’s Garden, a guide to homescale permaculture – Toby Hemenway, Chelsea green publishing co., 2009

Bob Flowerdew’s Organic Bible, Succesful gardening the natural way, Kyle Cathie, 2003

The Rodale Book of Composting, New, revised edition – Deborah L. Martin and Grace Gershuny, Rodale Press, 1992

Wikipedia

Artikel: Jan Altink