nr 18 – juni – juli 2019

Tekst: Peter Kouwenhoven – Opmaak: Jan Altink

– Klik op een afbeelding voor een vergroting –

BIJEN EN BIJENSTROKEN

Misschien hebben jullie ze zelf al gezien, onze eigen Blije Bijenstroken (op de voormalige dierenweide). Ingeplant door vrijwilligers en ook onderhouden door 12(!) vrijwilligers die ieder een stukje van zo’n 20m2 onderhouden. Tot nu toe gaat dat heel goed. Nog niet alles groeit en bloeit om het zomaar even te zeggen, want tijdens en na het planten was het droog, vandaar.

Inmiddels lezen we in kranten en tijdschriften dat honingbijen onze ruim 350 soorten wilde bijen bedreigen! Jaren is er geknokt voor de honingbij. Was het bijenhouden vroeger een hobby (soms zakelijk) van grijsaards: door alle aandacht zitten imkercursussen weer vol en vooral met jonge mensen die gegrepen zijn door ‘de bij’ en alles daar omheen.

Tachtig procent van onze voedingsgewassen is afhankelijk van bestuiving en daarvan is de honingbij de belangrijkste bestuiver, vooral omdat zij bloemvast is. Ze wipt dus niet van een tulp naar een krokus en van een krokus naar een perenbloem maar blijft op een bloemsoort vliegen tot die voedselbron (nectar en/of stuifmeel) uitgeput is.

En net nu het beter gaat (ook minder wintersterfte dan eerder) staat er weer een deskundige op met verhalen over de bedreiging van de wilde bijen. Daar moet je toch van op de pot om het maar even grof te zeggen. Dat moest me even van het hart.

Een imker, die tuint op ons complex, stelde voor om het aantal volken van honingbijen op ons complex terug te brengen ivm met bovenstaand verhaal. Destijds heeft het bestuur besloten dat er maximaal 10 volkjes op ‘openbaar’ terrein van ons complex mogen staan. Op de eigen tuin mogen liefhebbers, als ze dat willen, ook een volkje plaatsen mits rekening houdend met hun buren.

Zet ze daarom liever niet naast het terrasje van je buurtuinders. Overigens is de kans op een steek gering, de bijen zijn gefixeerd op het halen van voedsel en niet op de arm of hand van een moestuinder, hoe welgevormd misschien ook.

Het bestuur ziet vooralsnog geen reden om het aantal volken op ons complex terug te brengen.

ONKRUIDEN

Naast het doen van hovenierswerk schrijf ik soms voor tijdschriften. Voor De Tuinliefhebber (een leuk blad, verschijnt 4 x per jaar en voor nog net geen € 16,00 per jaar een aanrader) moet een artikel gemaakt worden over onkruiden op de moestuin. Met fotograaf Peter Scheek zijn we over ons complex gelopen. Alleen al op mijn eigen tuin groeiden zeker 10 verschillende onkruiden! In totaal kon Peter in korte tijd ruim 30 verschillende onkruiden fotograferen en 40 of meer zou ook geen groot probleem zijn geweest (we hadden er 24 nodig). Geef toe, dat had je niet verwacht. Wat een rijke flora op ons mooie complex – dat klinkt toch heel wat aardiger dan ‘Wat veel verschillende onkruiden zeg’!

YACON

Las een stukje in een tijdschrift over de Yacon. Nooit van gehoord dus gretig gelezen. Het is een wortelgroente waarvan de wortelknollen lijken op zoete aardappelen. Anderen vinden ze meer op een dahliaknol lijken, maar wat maakt het uit. Hij komt van oorsprong uit het Andesgebergte maar heeft het bij ons best naar zijn zin. Ingeburgerd zonder inburgeringscursus! Niet winterhard, maar de broedknolletjes kun je heel goed bewaren in een bakje met turfmolm. Het worden grote planten: 1 meter doorsnede en 2 meter hoog. Als je klein van stuk bent zie je dan ook niet hoe grappig de plant bloeit. Of je gaat even in je kruiwagen staan. De knollen kun je rauw eten. Ze smaken (volgens Krijn Spaan, de schrijver van het stukje) verrukkelijk.

Nou, dat klinkt goed. Via internet kun je verschillende rassen kopen. De prijs valt mee, de verzendkosten zijn een stuk hoger. Daar vind je per ras info over smaak en opbrengst. Er zijn in ieder geval vier verschillende rassen te koop. Ik heb de 2 meest veelbelovende besteld bij Den Oude Kastanje in België.

SCHOFFELEN EN DROOGTE

Schoffelen met droog weer is uiterst effectief: plantjes verdrogen snel en slaan niet opnieuw aan tenzij er een kluitje grond aan blijft zitten. Schoffelen betekent ook een los bovenlaagje met heel veel lucht tussen de gronddeeltjes en -kluitjes. Die stilstaande lucht isoleert en zorgt ervoor dat de ondergrond minder uitdroogt in een periode van droogte.

SCHISANDRA

Voor een feestje had ik 3 bessen nodig. Het was de bedoeling om drie verschillende aalbessen te krijgen maar mijn manier van bestellen was niet de juiste, dat bleek bij levering. De leverancier dacht dat ik 3 verschillende planten met rode vruchten wilde. En zo leverde zij ook een Schisandra. Net als de Yacon: nooit van gehoord. In het Nederlands wordt hij wel de 5 smakenbes genoemd. De bes zelf is zoet-zuur, het zaad smaakt zout, scherp en bitter. Ik kan me niet voorstellen dat het lekker is maar de vruchten schijnen in China, het land van herkomst, enorm populair te zijn vanwege de heilzame werking op de gezondheid.

Heb er toch maar 1 aangeschaft. Volgens info op internet is hij tweehuizig: je hebt dus planten met mannelijke en planten met vrouwelijk bloemen. Op mijn etiket staat daarover niks. Voor hetzelfde geld kun je dus fluiten naar die vijf smaken. Op het internet staat ook te lezen dat hij pas vruchten draagt na een jaar of vier. Dan ben ik 77 en ik weet niet of ik dat haal. Maar ach, we zien het wel.

PRUIMEN

Was vorig jaar een matig tot slecht pruimenjaar, dit jaar lijkt beter te worden. Kan me daar nu al op verheugen. Steenvruchten zoals pruimen, kersen, perziken en abrikozen, snoei je in de zomer. Wonden drogen snel in en overgroeien sneller en zo is de kans op ziekten kleiner.

Altijd slim: dek de snoeiwonden af met een wondafdekmiddel.

Ook de perzik draagt goed. Omdat de piepkleine vruchtjes zo discreet tussen het frisse blad ‘opgeborgen’ zitten vermoed ik dat ze liever niet bekeken willen worden maar af en toe doe ik het toch. Een beetje stiekem, dat wel.

VOORZAAIEN

Ach, volop voorgezaaid maar het is weinig geworden dankzij een of meer muizen in de kas die stelselmatig alle pitten opgegeten hebben (wel keurig en zonder er een puinhoop van te maken). En geef ze op zich eens ongelijk. Heb ze proberen te vangen met superpindakaas en een val waar ze levend in terecht komen (en weer uit losgelaten worden) maar niks. Had van het een en ander nog een paar pitten over en heb opnieuw gezaaid op een muisvrije plek. Maar ondertussen loop je wel drie weken achter!

VOORZITTER

Onze voorzitter, Mary ten Kulve, gaf op de ALV aan in 2020 af te willen treden. Door interne verschuivingen hebben we mogelijk een nieuwe voorzitter. We zijn op zoek naar een algemeen lid en een secretaris. Denk er eens over; het is leuk om te doen en de hoeveelheid tijd die het kost is beperkt. We vergaderen 8 keer per jaar en natuurlijk kun je eerst een of meer keren ‘meedraaien’.

SITE

Aan de site werd een artikel uit het kwartaalblad/ledenmagazine van Natuurmonumenten ‘Puur Natuur’ toegevoegd, over de bodem en het belang van al het leven dat zich daarin bevindt: De grond onder onze voeten.

Verder werd op veler verzoek een archief voor de nieuwsbrieven toegevoegd, zodat deze voortaan online terug te vinden zijn. Voordeel daarbij is dat de afbeeldingen, net als bij de artikelen, vergroot kunnen worden door erop te klikken.

WEER

‘Vrijdagweer is zondagweer’. Depressies volgen elkaar vaak op met een dag tussenruimte. Je kunt dus beter op zaterdag naar de tuin gaan. Overigens geldt deze spreuk voor alle dagen van de week.